สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
ทรงพระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าวาสุกรี เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ ๒๘ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาจุ้ย ( ท้าวกังสดาล ) เมื่อวันที่ ๑๑ ธันวาคม ๒๓๓๓ พระองค์เจ้าวาสุกรีทรงผนวชเป็นสามเณรหางนาคของกรมพระราชวังหลังเมื่อ พ.ศ. ๒๓๔๕ ประทับ ณ วัดพระเชตุพน ฯ ทรงศึกษาในสำนักสมเด็จพระวันรัต อธิบดี
สงฆ์วัดพระเชตุพนฯ ในเวลานั้น ผนวชเป็นพระภิกษุเมื่อ พ.ศ. ๒๓๕๓ ต่อมาได้รับสถาปนาเป็นอธิบดีสงฆ์ มีพระอิสริยยศเป็นกรมหมื่นนุชิตนุชิตชิโนรสศรีสุคตขัตติยวงศ์และดำรงตำแหน่งพระราชาคณะ นับเป็นครั้งแรกที่พระบรมวงศานุวงศ์ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะ
ในรัชกาลที่ ๓ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าสถาปนาขึ้นเป็นเจ้าคณะกลางปกครองคณะสงฆ์ให้หัวเมืองชั้นใน ในรัชกาลที่ ๔ พ.ศ. ๒๓๙๔ โปรดเกล้า ฯ ให้ประกอบพระราชพิธีมหาสมณุตมาภิเษก สถาปนาขึ้นเป็นสมเด็จพระมหาสังฆปริณายก ทรงพระนามจารึกในพระสุพรรณบัฏว่า กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส ศรีสุคตขัตติยวงศ์ บรมพงศาธิบดี จักรีบรมนาถ ปฐมพันธุมหาราชวรังกูร
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ทรงเป็นกวีเอกแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น ทรงเชี่ยวชาญพิเศษในเรื่องของ โคลง ร่าย ฉัทน์ และความเรียงร้อยแก้ว ผลงานที่สำคัญเช่น ลิลิตตะเลงพ่าย สมุทรโฆษคำฉันท์ตอนปลาย พระปฐมสมโพธิกถา เป็นต้น ทรงเป็นกำลังสำคัญในการจารึกวรรณกรรมและสรรพวิชาการที่วัด
พระเชตุพนวิมลมังคลาราม พระองค์ทรงรอบรู้ทางพุทธศาสน์ อักษรศาสตร์ ราชศาสตร์ ประวัติศาสตร์ และโบราณราชประเพณี เป็นพระอาจารย์ของเจ้านายในราชวงศ์หลายพระองค์ รวมถึงพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ ๙ธันวาคม พ.ศ. ๒๓๙๖ รวมพระชนมายุ ๖๓ พรรษา วันที่ ๑๒ เมษายน ๒๔๖๔ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดเกล้าฯ สถาปนาเลื่อนพระสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสฯ พระอัฐิและอัฐบริขารส่วนพระองค์ได้ถูกรวบรวมและประดิษฐานอยู่ ณ พระตำหนักวัดพระเชตุพนฯ และเป็นพระราชประเพณีที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทุกพระองค์ เสด็จไปถวายพุ่มบูชาพระอัฐิประจำทุกปี สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ทรงได้รับการยกย่องจากองค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ ( UNESCO ) เมื่อ พ.ศ๒๕๓๓ ว่าเป็นกวีสำคัญพระองค์หนึ่งของโลก
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น